Làm điều nhân trắng thô là một chuỗi quy trình dài nối tiếp nhau, sau đây hạt điều rang muối Dihona cung cấp đầy đủ những thông tin liên quan đến cách làm điều nhân trắng thô ở Bình Phước:
Hạt điều tươi phơi khô, sau đó được đưa vào nhà sàn cỡ phân ra nhiều loại khác nhau, mỗi loại tương ứng với thời gian hấp hơi (để làm chín hạt điều) khác nhau, hạt điều càng to thì thời gian hấp lâu hơn, hạt điều càng nhỏ thì ít phút hơn.
Nồi hấp điều bạn có thể hình dung như nồi hấp bánh bao vậy (nồi chỉ chứa khoảng 2 – 3 tạ hạt điều) nhưng được thiết kế thêm cửa bên hông khi điều chín mở cửa hông cho điều ra sọt để nguội.
Nước trong nồi sôi thì cho hạt điều vào đậy nắp thật kỹ (nhớ khóa cửa hông trước), canh thời gian, ví dụ điều C (hạt điều nhỏ nhất) thời gian hấp chín là khoảng 18 phút (tùy theo điều Việt Nam dày vỏ, mỏng vỏ, hay điều nước ngoài mà gia giảm thời gian).
Ngày nay, người ta không còn sử dụng cách làm điều hấp củ đó nữa mà sử dụng phương pháp mới, nồi chứa hạt điều riêng, to hơn theo kích thước của mình chọn (khoảng 6 tạ một lần hấp), một lò để đun củi cho nước sôi riêng, khi nước sôi hơi nước đủ số kg thì mới mở van ống dẫn hơi qua bên nồi chứa điều.
Hấp hơi nước – một trong những công đoạn của cách làm điều
Cách hấp hơi này giúp hạt điều nhân trắng đẹp hơn, cách củ hạt điều nhân không được trắng đẹp, hơi ngã màu hơi vàng, làm nhân trắng thô mà hạt điều vàng hết thì không được giá cao.
Sau khi điều nguội thì công nhân bắt đầu chẻ (tách vỏ), ngày nay máy móc hiện đại hơn, hạt điều đa phần chẻ máy, đạt năng suất hơn, ra nhiều nhân sống hơn, ít tốn nhân công hơn. Một máy chẻ một ngày cũng đạt thành phẩm hơn 6 tạ nhân sống, và có máy nhiều hơn là 1 tấn hoặc nhiều hơn (tùy vào công suất của máy mình đặt).
Tiếp theo của cách làm điều là những hạt điều nhân sống này được đưa vào lò sấy. Sấy cũng dùng hơi nước như hấp nhưng thời gian lâu hơn trên 22 tiếng đồng hồ tùy theo điều đầu mùa hay cuối mùa, điều nước ngoài hay Việt Nam, vỏ lụa mỏng hay dầy. (Lúc sấy không còn phụ thuộc vào kích cỡ hạt điều nữa), (nếu toàn là nhân bể thì thời gian có thể ít hơn). Cách củ dùng hơi nóng của lửa hạt điều thành phẩm dễ bị vàng nếu không cẩn thận và có kỹ thuật, với cách mới hạt điều trắng đẹp hơn.
Sấy xong, để nguội thì có hai cách làm điều là bóc vỏ lụa bằng tay và bóc vỏ lụa bằng máy:
+ Bóc vỏ lụa bằng tay: hàng đẹp hơn, lâu ra hàng hơn, một người một ngày chỉ khoảng 10 kg, giỏi lắm thì được 15 kg.
+ Bóc vỏ lụa bằng máy (đánh lụa): nhanh ra hàng, một ngày máy bóc được nhiều khoảng 2 – 3 tấn, và cần nhân công phân loại lựa những hạt còn sót lụa.
Cách làm điều bằng máy bóc vỏ lụa thì cần thêm thời gian để làm ẩm
Nhưng để bóc được bằng máy cần tốn thêm 1 ngày làm ẩm bằng quạt hơi nước, trong một phòng thật kín cho đạt hiệu quả. (Làm ẩm để hạt điều dịu hơn, không bị vỡ khi đánh lụa bằng máy được thổi bằng hơi cho tróc vỏ lụa, nếu nhân giòn thì hạt điều dễ bị vỡ, thậm chí nát ra thành từng mảnh nhỏ).
Khâu làm ẩm phải có kỹ thuật và kinh nghiệm lâu năm, ẩm quá hạt điều không tróc được vỏ lụa, mà khô quá thì hạt điều bị bể hết (khô thì sạch lụa hơn).
Những hạt điều sau khi được đánh vỏ lụa sẽ lộ nào là nguyên trắng, hay bị nám, bị sâu, bị vàng, nào hạt vỡ, hạt sạch lụa, hạt còn sót lụa, công việc của phân loại là phân mỗi loại và chia size to nhỏ ra riêng (nếu có máy thì nhanh hơn, một ngày ra đến 2 -3 tấn), công nhân làm tay thì một người giỏi khoảng 5 tạ (làm ít loại, hàng đẹp, chứ hàng chuẩn đẹp từng loại sẽ ít hơn).
Sau khi thành phẩm nhân trắng là đã bán được rồi, nhân trắng này cũng coi như đã chín một phần rồi đã có thể ăn được rồi.
Nhân trắng thành phẩm khác nhau tùy thuộc vào cách làm điều khác nhau
Tùy theo cách làm điều của mỗi công ty mà thành phẩm hạt điều là chuẩn xuất khẩu, hay là chỉ hàng đẹp vừa vừa hoặc bán xô trong nước (không được đẹp lắm).
Trên là toàn bộ những quy trình của cách làm điều nhân trắng thô ở Bình Phước, hạt điều rang muối Dihona chia sẽ đến bạn.
